Günümüzde toplumda hijyen uygulamalarının yaygınlaştırılması önemli bir koruyucu sağlık hizmeti olarak değerlendirilmektedir.
Hijyen sözcüğü, sağlıklı ortamın korunması amacıyla her türlü hastalık etkeninin ortamdan uzaklaştırılması olarak tanımlanır. Hijyeni sağlamada en temel kural, ellerin doğru yöntem ile yıkanmasıdır.
El yıkama, birey ve toplum sağlığının korunması açısından basit, ucuz, toplumun her kesimi tarafından uygulanabilir ve son derece etkili bir yöntemdir.
Günlük yaşantımızda ellerimiz, çevre ile her türlü bağlantıyı sağlayan, bu nedenle de en fazla bakteri barındıran organımızdır. El yıkama, çok sıradan ve günlük bir iş olması nedeniyle, genellikle ihmal edilen bir konudur. Oysa ki, hem kendimizin hem de çevremizdekilerin sağlığını korumak ellerimizdedir.
Çevre ile sürekli temas halinde olan ellerimiz yoluyla taşınan bakteriler basit bir üst solunum yolu enfeksiyonundan başlayarak Sepsis gibi öldürücü bir çok hastalığın gelişimine neden olabilmektedir. Tuvaletten çıktıktan sonra veya gıda maddelerine dokunmadan önce ellerin sabunla yıkanması, çocuklar arasında görülen ishal vakalarının % 50’sini, solunum yolu enfeksiyonlarının ise % 25’ini önleyebilecek basit ve hemen hiç maliyeti olmayan bir işlemdir. Yüksek tedavi maliyetine neden olan bu ölümcül enfeksiyonlardan korunmaya yönelik tedbirlerin başında, yeterli el hijyeninin sağlanması gelir. Yeterli el hijyeni aynı zamanda, besin kaynaklı hastalıkların azaltılmasında, okullarda sıklıkla görülen ishal, dışkı ile bulaşan hastalıklar, parazit ve mantarların gelişiminin önlenmesinde de basit ancak en etkili koruma yöntemidir.
Yemek hazırlamadan önce, yemek yemeden önce ve yemek yedikten sonra, hastaya temas etmeden önce ve hastaya temas ettikten sonra, tuvaleti kullandıktan sonra, sigara içtikten sonra, pişmemiş gıdalara özellikle kırmızı et, tavuk, balık, yumurta ile temas ettikten sonra, hapşırma ve öksürme ile oluşan üst solunum yolu salgıları ile temas ettikten sonra, bozulmuş gıda ve çöplere dokunduktan sonra, saçlar tarandıktan veya ellendikten sonra, toplumda ortak kullanılan araçların kullanımından sonra, toplu taşıma araçları, para alışverişi, telefon, kumanda, oyuncak gibi, kedi, köpek ve diğer tüm hayvanları elledikten sonra eller mutlaka doğru yöntemle yıkanmalıdır.
El temizliğinde su ile birlikte sabun kullanılması gerekmektedir.
Normal katı el sabunları ve sıvı sabunlar, meydana getirdikleri etkiler bakımından farklı olmamakla birlikte, katı sabunlar bulunduruldukları ortamlardan ve kullanan kişilerin kullanımdan sonra genellikle sabunları temizlemeden yerine koymalarından dolayı, kirlilik kaynağı olabilmektedir.
Bu nedenle, özellikle toplu yaşanan yerlerde el temizliğinde sıvı sabunların kullanımı tercih edilmelidir.
Ellerinizi ılık veya dayanabileceğiniz kadar sıcak su ile ıslatın ve sabunu ellerinizin bütün yüzeylerine dağıtarak iyice köpürtün, ellerinizin her yerini bilekler, avuç içleri, parmaklar, parmak araları, el sırtı ve tırnak içleri en az 30 saniye kuvvetlice ovalayın, ellerinizi sabun ile ovaladıktan sonra iyice durulayın, özellikle halka açık yerlerde tek kullanımlık havlu kağıt ile ellerinizi kurulayın, ellerinizi kurutmak için kullandığınız kağıt havluyu musluğu kapatmak için kullanın ve çöp kutusuna atın, gün içerisinde ellerinizi sık sık yıkayın.
Her şeyin başı sağlık, kalın sağlıcakla..