İş kazaları değişik kurum ve kuruluşlar tarafından farklı şekillerde tanımlanmıştır. Uluslararası Çalışma Örgütü iş kazasını; ‘Belirli bir zarara ya da yaralanmaya neden olan, beklenmeyen ve önceden planlanmamış olaylardır.’ Şeklinde tanımlamıştır. Dünya Sağlık Örgütü ise; ‘Önceden planlanmamış, çoğu kez kişisel yaralanmalara, makinelerin, araç ve gereçlerin zarara uğramasına üretimin bir süre durmasına yol açan olaylardır.’ şeklinde tanımlayarak, iş kazasının ekonomik boyutuna vurgu yapmıştır.
En basit tanımıyla iş kazası; işçinin işini yaparken, işine giderken veya işiyle ilgili herhangi bir faaliyeti esnasında kaza geçirmesi olayıdır.
- İş Kazası Maddi Tazminat Davası
İş kazası geçiren işçi, ruhen veya bedenen zarara uğramış olabilir. Ruhen veya bedenen zarar gören işçi, bu zararını gidermesi için Borçlar Kanunu gereğince dava açması gerekir. İş kazası neticesinde cismen zarar gören işçi, zararın giderilmesini talep edebilecektir. Bununla birlikte ölüm ve bedensel zarara uğrayan işçi bazı giderlerin karşılanmasını talep edebilecektir.
İş Kazası Geçiren İşçinin Ölümü Halinde İstenebilecek Tazminatlar
- Cenaze giderleri
- Tedavi giderleri (ölümden önce tedavi süreci var ise)
- Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar
- Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu nedenle uğradıkları kayıplar
İş Kazası Geçiren İşçinin Yaralanması veya Sakatlanması Halinde İstenebilecek Tazminatlar
- Tedavi giderleri
- Kazanç kaybı
- Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar
Yukarıda sayılan tazminatlar haricinde iş kazası sebebiyle geleceğe yönelik hak kayıpları da tazminat olarak istenebilir.
İş Kazası Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İş kazalarında maddi tazminat hesaplanırken işçinin kazanın meydana gelmesindeki kusuru, maluliyet oranı (yaralanmanın veya sakatlığın boyutu), işçinin kazadan önce aldığı maaşı, işçinin yaşı, evli ve çocuk durumu gibi değişkenler dikkate alınır. İşçi, kazanın meydana gelmesinde ne kadar az kusurluysa, yaşı ne kadar küçükse, iş kazasından önce ne kadar yüksek maaş alıyorsa o derece yüksek tazminat alacaktır.
İş kazasında kusur durumu bilirkişi incelemesi neticesinde ortaya çıkacaktır. Yine işçinin maluliyeti sağlık kurulunca düzenlenen sağlık raporuna istinaden SGK tarafından belirlenmektedir.
- İş kazası Manevi Tazminat Davası
Borçlar kanunumuzun ilgili maddelerinde düzenlen manevi tazminat; bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özellikleri göz önünde tutularak, zarar görene uygun bir miktar paranın ödenmesi şeklinde madde metninde ifade edilmiştir. İşçinin cismani zarara uğraması halinde, yakınlarının bu zarar dolayısıyla hayat seyirleri değişir, kaza dolayısıyla psikolojileri bozulur ve benzer etkiler gözlenirse manevi kayıpları bu tazminat türü tarafından giderilir.
- İş Kazası Tazminat Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme
İş Kazası Tazminat Davası Hangi Mahkemede Açılır?
İş kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davalarında İş Mahkemeleri görevlidir. İş Mahkemesi bulunmayan yerlerde görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Örneğin Karabük İş Kazası Tazminat Davasında Karabük İş mahkemesi görevliyken Safranbolu İş Kazası Tazminat Davasında görevli mahkeme Safranbolu Asliye Hukuk Mahkemesidir.
İş kazası Tazminat Davası Nerede Açılır?
İş kazası tazminat davası iş kazasının gerçekleştiği yer mahkemesinde açılabilir. Bunun yanı sıra işveren merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde de iş kazası tazminat davası açılabilecektir. Örneğin Karabük iş kazası tazminat davası için şirket merkezi farklı bir ilde olsa da işin yapıldığı yer Karabük ise dava Karabük İş Mahkemesinde açılabilir.