Tarih ve Kültür Dolu Karabük

Karabük’te yer alan kültürel-sanatsal varlıkları tanımayı ve tanıtmayı Karabük’üme ve ülkeme büyük bir ödev ve hizmet olarak görüyorum.

Bugünkü yazımda şehrimizde yer alan kültürel varlıklardan üç tanesine yer vereceğim. Bu varlıklar bize Karabük’ün zengin kültürel yapısını ve güçlü tarihsel kökenlerini anlatıyor.

Bahaddin Gazi Cami Duvarındaki Mezar Taşı

Karabük Mahallesindeki 1965 yılında yapılmış olan Bahaddin Gazi Camiimizin bahçe duvarında 1800 yıllık bir mezar taşı ya da sunak taşı bulunuyor. Bu mezar taşı camimiz yapılmadan önce de eski caminin minaresinin altında kullanılmıştır.

Bunun gibi eski mimari yapılardan alınarak yeniden kullanılan yapı malzemelerine “devşirme yapı malzemeleri” deniyor.

Karabük üniversitesinden arkeoloji alanında değerli bilim insanları eserin çok önemli olduğunu ve bölgenin arkeolojik ve tarihsel zenginliğinin iyi bir göstergesi olduğunu belirtiyor.

Roma dönemine ait olduğu belirtilen eser “Aurelias Littas” adında birine ait. Aurelius Littas’ın kendisine ve ailesine bu mezar taşını adadığı düşünülüyor.

Karabük şehri her yönden çok zengin. Bu örnekte de olduğu gibi, değerli ve çalışkan bilim insanları bu zenginliği ortaya çıkarıyor. [1]

Hadrianapolis

Hadrianoupolis antik kentinin tarihi milattan önce 6. yy’a kadar geri gidiyor. Şehir ismini ise yaklaşık olarak milattan sonra 2. yy’da almış. Roma imparatoru Hadrianus’un bu şehri yeniden inşa ettirdiği düşünülüyor. Şehir, ismini de buradan alıyor. Paflagonya bölgesinde önemli ticaret yolları arasında kalan bölge tarih boyunca önemini korumuş. [2]

Hadrianaupolis antik kentinde Anadolu’da bulunan en eski kiliselerden biri de kazılarla ortaya çıkarıldı. Kilise de değerli figürler ve mozaikler mevcut.[3] Kilisenin tabanı çeşitli mozaiklerle süslenmiştir. Fil, tavus kuşu, grifon, kaplan geyik, benekli tavuk, kuş ve karaca gibi hayvanlar betimlenmiş. Yine antik kentte hıristiyanlık inançlarına göre çeşitli mozaikler izlenmektedir.[2, 3] Antik kentimiz bilimsel, kültürel ve etik değerlerle tam olarak ortaya çıkarılırsa gelecek ve Karabük adına mükemmel bir şans olacaktır. Karadeniz’in Zeugması ya da Efes’i olmaya adaydır.

Safranbolu Kaya Mezarları

Safranbolu’da yaklaşık 3000 yıllık bir tarih var. Safranbolu birçok uygarlıktan beslenmiş kültür mirası bir kenttir. Osmanlı dönemine ait birçok han, hamam, camii, çeşme, köprü ve konak mevcut.

Safranbolu’da bunların yanında tarihi daha eskilere dayanan kaya mezarlar var. Maalesef bu kaya mezarlar defineciler tarafından mahvediliyor. Buraların bilimsel kültürel ve etik değerlerle turizme açılması yine Karabük’ün geleceği için büyük bir şans olarak görülmeli.

1. Arkeofili, Karabük’teki Caminin Duvarında 1800 Yıllık Stel Kullanılmış. https://arkeofili.com/karabukteki-caminin-duvarinda-1800-yillik-stel-kullanilmis/, 2019.
2. Bülent Nuri KILAVUZ, E.Ç., Paphlagonia Hadrianoupolis’i Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 2013.
3. Arkeofili, Karabük’te Anadolu’nun En Eski Kiliselerinden Biri Bulundu. https://arkeofili.com/karabukte-anadolunun-en-eski-kiliselerinden-biri-bulundu/, 2018.
4. Safranbolu’da Tarihi Kaya Mezarları Turizme Açılacak https://arkeofili.com/safranboluda-tarihi-kaya mezarlari-turizme-acilacak/