Nöbetçi Eczaneler
Covid-19 gerekçesiyle kısa çalışma uygulanan işyerleri için kısa çalışma ödeneği süresinin uzatıldığına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararı 23.04.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Söz konusu karar uyarınca yeni tip koronavirüs kaynaklı olarak zorlayıcı sebep gerekçesiyle 31 Ocak 2021’e kadar kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan iş yerleri için kısa çalışma ödeneğinin süresi 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatıldı.
Kısa Çalışma Nedir?
Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik’te, genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerinde uygulanan çalışma süresinin, işyerinin tamamında veya bir bölümünde geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılmasını veya süreklilik koşulu aranmaksızın en az dört hafta süreyle faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması olarak tanımlanmıştır. Bu kapsamda kısa çalışma yaptırmak isteyen işletmeler İŞKUR’a başvurarak kısa çalışma yaptırabilir. Başvuru yapan işletmeler kısa çalışma yaptıracağı işçilerin isim listesini kuruma ibraz etmek zorundadır.
Kimler Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanabilir?
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu Ek-2 maddesi uyarınca Kısa çalışma ödeneğinden, kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olup, son 3 yıl içinde en az 600 gün prim ödemiş olanlar yararlanabilmekteydi. Ancak söz konusu kanuna eklenen Ek- 23. Madde ile birlikte kısa çalışma ödeneğinden yararlanma şartları esnetildi. Yeni düzenleme doğrultusunda kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün şartı 60 güne, son 3 yıl içinde en az 600 gün prim şartı da 450 güne indirildi. Böylece daha fazla işçinin kısa çalışma ödeneğinden yararlanması sağlanmış oldu.
Kısa çalışmaya başvuru şartlarından bir diğeri ise işyerinde kısa çalışma uygulanan dönemde işçi çıkarılmamış olmasıdır. Ancak İş Kanunu’nun işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller başlık 25/2 maddesi uyarınca işçi çıkarılması istisna tutulmuştur. Bu kapsamda işverenin, İş kanunu 25/2 maddesi uyarınca iş akdini haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanması kısa çalışma ödeneğine başvurmasına engel oluşturmamaktadır.
Son dönemler yapılan işçi çıkarmaların İş Kanunu 25/2 maddesine dayandırılması da bu yüzdendir. Ancak işçinin hangi hareketinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık oluşturduğu net olarak ortaya konmadığında işverenler mahkeme süreçlerinde sorun yaşayabilmektedirler. İşverenin iş sözleşmesini fes ederken veya işçiden istifa dilekçesi alırken nelere dikkat etmesi gerektiğiyle ilgili ayrıca bir yazı kaleme alacağım için detaylarına burada girmiyorum.
İşverenin Sorumlulukları
Kısa çalışma başvurusu yapılırken Kurum’a yapılacak bildirimlerin doğru olmasına dikkat etmek gerekmektedir. Bilindiği gibi Covid-19 sebebiyle işverenlerin yaptıkları kısa çalışma başvuruları için, uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilmektedir.
Ancak iş müfettişlerince yapılan incelemede işverenin, işçilerin çalışma süreleri ile ilgili hatalı bilgi ve belge verdiğinin tespit edilmesi halinde yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilebilecektir.
Ayrıca kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde Kurum’a ibraz etmek zorundadır.
Kısa Çalışma Ödeneğinin Haczi
Son olarak kısa çalışma ödeneği olarak işçiye ödenen ücretler, Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik uyarınca nafaka borçları dışında haczedilemeyecektir. Kısa çalışma ödeneği olarak ödenen ücretin haczedilmesi durumunda işçi, haczedilmezlik şikayetinde bulunarak haczin kaldırılmasını sağlayabilir.
avyusufcolak@outlook.com
